Strategia złota Władimira Putina wyjaśnia, dlaczego sankcje wobec Rosji zawiodły. Autor: Robert Huish prof. nadzwyczajny w Międzynarodowych Studiach Rozwoju - Uniwersyt. Dalhousie.

Na Rosję nałożono ponad 16 000 sankcji. Jednak rosyjska gospodarka i machina wojenna wzrosły w 2023 r. o 3,6 proc. i przewiduje się, że w 2024 r. wzrosną o kolejne 2,6 proc.

Prawie sześć procent produktu krajowego brutto Rosji przeznacza się na wydatki wojskowe. W czasie, gdy prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski usilnie stara się pozyskać broń, fundusze i rekrutów, Władimir Putin wydaje się pewny swoich ambicji na przyszłość.

Dlaczego 16 000 sankcji strategicznych nałożonych przez niektóre z najpotężniejszych gospodarek świata nie wykoleiło Putina?
Kiedy pokazywano w telewizji CBC wiadomości na temat solidnej gospodarki Rosji, na ekranie pojawiła się reklama Światowej Rady Złota. I była  to odpowiedź, ukryta ale w pełni widoczna: złoto.

Rola złota
Sankcje nałożone na Rosję musiały mieć charakter strategiczny i być ukierunkowane na środowisko, w którym Rosja działa.

Sankcje gospodarcze dotyczyły transportu i handlu do Rosji, ale rynek złota to ogromne środowisko, które w dużej mierze pozostało nietknięte. Po tym, jak dwa lata temu Rosja najechała Ukrainę, Wielka Brytania, główny rynek złota posiadający jedne z największych na świecie rezerw złota, ograniczyła cały import rosyjskiego złota do Wielkiej Brytanii.

Według Światowej Rady Złota,  Rosja jest obecnie drugim co do wielkości producentem złota z produkcją 324,7 ton w 2023 r., za Chinami z produkcją 374 mln ton. Oczekuje się, że Rosja będzie zwiększać produkcję złota o cztery procent rocznie do 2026 roku.

Od 2013 roku Rosja przygotowywała się do zachodnich sankcji i udało jej się odizolować swoją gospodarkę od transakcji wymagających dolarów amerykańskich.  Na początku 2022 r. Rosja powiązała swoją walutę, rubel, ze złotem i za 5000 rubli można teraz kupić uncję czystego złota.

Plan zakładał przeniesienie waluty ze sztywnej wartości na rzecz samego standardu złota, tak aby rubel stał się wiarygodnym substytutem złota o stałym kursie.

Zwykle powodem utrzymywania rezerw złota jest wykorzystanie ich do rozliczania transakcji zagranicznych w kraju i za granicą. Posiadacze złota mogą handlować nim na jednej z kilku giełd kruszców; można go wymienić na waluty w celu rozliczenia transakcji, a następnie zamienić z powrotem na złoto.

Na przykład Wenezuela – kraj objęty surowymi sankcjami – wysłała do Iranu sztabki złota w zamian za pomoc techniczną przy wydobyciu ropy.

Zazwyczaj kraje chcą złota jako zabezpieczenia chroniącego przed szerszymi globalnymi wstrząsami finansowymi. Wiele banków centralnych kupuje złoto w zawrotnym tempie – w 2022 r. zakupiono około 1073 ton złota. Jedna tona to około 65 mln dolarów, co oznacza, że ​​w 2023 r. do banków centralnych na całym świecie trafiło 110,6 mld dolarów złota.

Ceny złota zmieniają się.

Chiny są wiodącym na świecie producentem złota, a także drugim co do wielkości jego nabywcą. Chiny w 2022 roku zaimportowały złoto o wartości 67,6 mld dolarów, a na pierwszym miejscu znalazła się Szwajcaria z importem 94,9 mld dolarów.

Apetyt Chin na złoto ma wiele wspólnego ze stabilizacją własnej waluty. Jeśli w 2022 roku ktoś kupował nowe mieszkanie w Szanghaju, często deweloper dorzucił kilka sztabek złota, żeby osłodzić transakcję.

Światowa Rada Złota argumentuje, że złoto jest najbezpieczniejszym miejscem do inwestowania w czasach konfliktu. Ale gdyby to była prawda, istniałaby trwała hossa na złocie sięgająca czasów Tutanchamona, co spowodowałoby, że dzisiejsza cena była nieskończona.
Jego cena rośnie i spada jak wszystko inne. Dlatego też cel Putina, jakim jest przekształcenie rubla w czyste złoto, nie jest genialny, lecz desperacki.

Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Kanada nie dotkną rosyjskiego złota. Ale inni to zrobią. W następstwie brytyjskich sankcji Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) zaimportowały w 2022 r. 96,4 ton (6,2 mld USD) rosyjskiego złota. To 15-krotny wzrost w porównaniu z importem w 2021 r., który wyniósł zaledwie 1,3 tony (84,5 mln USD).

Nie jest tajemnicą, dlaczego po wojnie i wynikających z niej sankcjach tak wiele prywatnych odrzutowców opuściło Rosję do Dubaju.

Drugim dużym odbiorcą rosyjskiego złota jest Szwajcaria.
W 2022 roku Szwajcaria zaimportowała 75 ton rosyjskiego złota (4,87 mld dolarów). W 2023 roku zaimportowała złoto o wartości ok. 8,22 mld dolarów ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich, które nie produkują własnych, ale kupują ogromne ilości od Rosji, oraz 3,92 mld dolarów z Uzbekistanu, najbliższego sąsiada Rosji.

Miliardy dolarów rosyjskiego złota są przedmiotem swobodnego handlu po najwyższej cenie, unikając przy tym każdej z tych 16 000 sankcji.

Dlatego globalne sankcje wobec Rosji niczego nie wykoleiły. Aby jednak plan Putina dotyczący odporności gospodarczej poprzez złoto zadziałał, złoto musi wzrosnąć na wartości. Jego długoterminowym celem jest, aby światową walutą handlową było złoto, a nie dolar amerykański.

Aktywizm konsumencki

Oto, gdzie z pomocą przychodzą przeciętni obywatele i jak mogą pomóc w określeniu tego, co ma nadejść.
W tej chwili, jeśli jesteś członkiem Costco, możesz zamówić uncję szwajcarskiego złota za 3045 CAD (limit dwóch na członka i bez zwrotów). To nie jest inwestycja spekulacyjna. Wartość złota fizycznego nie wzrośnie czterokrotnie do Świąt Bożego Narodzenia.

Zamiast tego kupowanie złota chroni przed inflacją i dewaluacją waluty w niepewnych czasach. To waluta zagłady i dlatego Światowa Rada Złota reklamuje złoto w telewizji kablowej dokładnie w tym duchu.
Jeśli konsumenci, banki centralne i inwestorzy w Ameryce Północnej spanikują na tyle, aby masowo kupować złoto, cena wzrośnie, a plan Putina zadziała.
W ostatnim kwartale 2023 r. amerykańscy konsumenci kupili sztabki złota o wartości ponad 100 mln dolarów za pośrednictwem samego Costco.
Czy w tych sztabkach jest prawdziwe rosyjskie złoto? Prawda leży prawdopodobne  pomiędzy zakupami złota przez Szwajcarię z Rosji w 2022 r. a zakupami ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich w 2023 r. Tak, faktycznie jest tam czyste złoto. 

Jeśli ludzie martwią się etyką zakupu rosyjskiego złota, zawsze mogą kupić złotą monetę Kanadyjski Liść Klonowy pochodzącą z jednego źródła. Pochodzi z Quebecu, a wraz ze wzrostem popytu na takie monety rośnie także ogólna cena złota.

Mimo to sztabki i monety nie są w stanie konkurować z siłą popytu ze strony banków centralnych, a obecnie jest on wysoki.

Matowienie złota
Aby pokrzyżować plan Putina, należy usunąć połysk ze złota. Zwiększenie podaży złota może obniżyć cenę. Australia, Kanada i Stany Zjednoczone mają do odegrania ważną rolę jako wiodący producenci złota.
Rosnące stopy procentowe również powodują spadek cen złota. Masowa wyprzedaż rządowych udziałów w złocie może również spowodować gwałtowny spadek rubla, ale prawdopodobnie także dolara amerykańskiego i kanadyjskiego.

Żadna pojedyncza polityka nie jest w stanie pokrzyżować celów Putina – wymaga zakłócenia dostaw złota poza Rosję, a to może równie dobrze oznaczać zaangażowanie Zjednoczonych Emiratów Arabskich w tę sprawę.

https://www.dal.ca/news/2024/03/22/putin-gold-sanctions.html#:~:text=Since%202013%2C%20Russia%20has%20been,an%20ounce%20of%20pure%20gold.