Uchodźcy polscy, po przegranych i nieudanych buntach, zapisali się pozytywnie w historii kontynentu amerykańskiego. Tam doceniono ich zdolności pozwalając na rozwój i rozkwit.


Moniument upamiętniający Sir Gzowskiego  w parku w Toronto.   

Sir Kazimierz Stanisław Gzowski, żył w latach 5 marca 1813 - 24 sierpnia 1898, był polsko-kanadyjskim inżynierem. Był znany ze swojej pracy na wielu różnych kanadyjskich budowach dróg i kolei, a także z pracy na Welland Kanał. Służył również jako pełniący obowiązki wicegubernatora Ontario od 1896 do 1897 roku.

Życie i kariera
Gzowski urodził się w Sankt Petersburgu jako syn hrabiego Stanisława Gzowskiego, który pełnił funkcję brytyjskiego  ambasadora. Zrobił karierę w wojsku rosyjskim  z którego zdezerterował  do  Powstania Listopadowego i pod dowództwem Józefa Dwernickiego walczył  przeciw Rosjanom.

Po klęsce powstania, będąc dezerterem, uciekł do Austrii, ale jako niechciany więzień polityczny został przez Austriaków deportowany do USA. Później wyemigrowała tam też jego rodzina. Ucząc się języka angielskiego, zaczął jednocześnie studiować prawo aby następnie  kończąc studia inżynierski,  zaangażować się w różne projekty m.in.w  budowę kolei w Stanach Zjednoczonych. W końcu został zatrudniony jako inżynier do pomocy przy budowie New York and Erie Railway.

W 1841 roku przeniósł się do Kanady, aby pracować jako inżynier na kanale Welland. Pomógł także ukończyć budowę Yonge Street w Toronto i  był wykonawcą szeregu innych projektów dla Departamentu Robót Publicznych w południowym Ontario. Osiadł w miasteczku  London. 

W 1849 Gzowski został zatrudniony jako główny wykonawca mostu i kolei  przez rzekę  St. Lawrence oraz setki kilometrów trasy Atlantic Railroad. Celem realizowanych projektów kolejowych było zapewnienie trasy  ruchu na rzece  do wolnego od zamarzania  atlantyckiego  portu  Portland w stanie Maine. 

W 1850 roku Galt wraz z Lutherem Hamiltonem Holtonem, Davidem Lewisem Macphersonem i innymi dyrektorami St. Lawrence and Atlantic utworzyli komitet, który podjął kroki w celu uzyskania pozwolenia na budowę linii kolejowej między Montrealem a Kingston. 

Powstała spółka Gzowskiego  podjęła szereg prac inżynierskich budowy kolei, dróg, mostów w Kanadzie, rozszerzając prace na zaopatrzenie  w materiały budowlane, kiedy w 1856 spółka otrzymala  prawo wyrębu drewna  w Muskoce, oraz innych terenach leśnych.

Gzowski odegrał kluczową rolę w organizowaniu Kanadyjskiego Towarzystwa Inżynierów Budownictwa, którego był pierwszym prezesem od 1889 do 1891 roku, i założył pierwsze kanadyjskie stowarzyszenie strzeleckie. Był także pierwszym komisarzem Komisji Parków Niagara. Jako prezes Toronto Turf Club, w 1859 Gzowski był głównym czynnikiem w tworzeniu Queen's Plate, pierwszego zorganizowanego wyścigu koni pełnej krwi angielskiej w Ameryce Północnej. 

Gzowski został awansowany na honorowego adiutantem królowej w 1879 r.  i pasowany na rycerza przez królową Wiktorię w 1890 r. Jako osobisty przyjaciel premiera Sir Johna A. Macdonalda, Gzowski był powiązany z Partią Konserwatywną.  Na krótko przed śmiercią objął stanowisko  wicegubernator w 1897 r. Zmarł w 1898 r. w Toronto.

Dziedzictwo

Casimir Gzowski Park na nabrzeżu Toronto upamiętnia go i zawiera pomnik z pewnymi informacjami o jego karierze.
5 marca 1963 r. poczta kanadyjska wydała pamiątkowy znaczek z wizerunkiem Gzowskiego w 150. rocznicę jego urodzin.
Gzowski był prapradziadkiem osobowości radiowej CBC, Petera Gzowskiego, który żył w latach 1934 -2002. 
-----
Miałam jeszcze szczęście słuchania Petera Gzowskiego (Mr. Canada) w jego programie Morningside (Poranek) 
Morningside był kanadyjskim programem radiowym nadawanym w całym kraju  przez  CBC Radio od 20 września 1976 do 30 maja 1997. Był nadawany od 9:00 rano do południa, od poniedziałku do piątku.

Peter Gzowski był bardzo popularnym i zasłużonym dziennikarzem, był laureatem licznych nagród i honorowych tytułów, jego imieniem nazwano szereg instytucji; takich jak biblioteki, szkoły czy wydziały uniwersyteckie, 
Nazwisko Gzowski zapewne jeszcze da znać po sobie, bo dzieci Peter'a pracują też w różnych mediach kanadyjskich. 
https://en.wikipedia.org/wiki/Casimir_Gzowski#Life_and_career

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Stanis%C5%82aw_Gzowski

https://en.wikipedia.org/wiki/Peter_Gzowski